Profilaktyka i promocja zdrowia. Zdrowa niedziela (20)
Dziś w ramach niedzielnego cyklu profilaktyki zdrowotnej o niezwykle ważnym zagadnieniu dla zdrowia milionów osób – nadciśnienie tętnicze. Nadciśnienie tętnicze może nie powodować żadnych objawów przez lata. Nieleczone – prowadzi do powikłań, jak zawał serca lub udar mózgu. Profilaktycznie sprawdzaj swoje ciśnienie krwi, kontroluj je regularnie.
Nadciśnienie to trwałe podniesienie ciśnienia tętniczego powyżej 140/90 mmHg. Szacuje się, że na świecie jedna na trzy osoby choruje na to schorzenie, a w Polsce jest to aż 10 milionów dorosłych. Przed powikłaniami nadciśnienia uchroni Cię regularna diagnostyka i właściwy styl życia. Mierz ciśnienie, gdy czujesz się zdrowo, systematycznie je kontroluj.
Co zwiększa ryzyko nadciśnienia
Prawdopodobieństwo Twojego zachorowania na nadciśnienie wzrasta, jeżeli:
- masz niewłaściwą dietę – szczególnie bogatą w tłuszcze nasycone
- spożywasz nadmierną ilość soli
- nadużywasz alkoholu
- cierpisz na otyłość
- palisz papierosy
- brakuje Ci ruchu i ćwiczeń fizycznych
- żyjesz w stresie
- masz czynniki genetyczne (dziedziczne) – Twoi bliscy krewni chorowali na nadciśnienie.
Objawy nadciśnienia
Możesz odczuwać oznaki nadciśnienia, jednak nie są one specyficzne i mogą kojarzyć się z innymi chorobami. Zmierz swoje ciśnienie i poradź się lekarza, jeśli masz:
- bóle, zawroty głowy
- problemy ze snem, czasem bezsenność
- uczucie zmęczenia, w tym łatwe męczenie się przy wysiłku
- zaczerwienienie szyi i klatki piersiowej
- kołatanie serca
- ucisk w okolicy zamostkowej
- duszność
- nadmierną potliwość.
Jeśli powtarzają się wartości ciśnienia powyżej 140/90 mm Hg – koniecznie skonsultuj się z lekarzem podstawowej opieki zdrowotnej (POZ).
Skutki nadciśnienia
Nieleczone nadciśnienie tętnicze zwiększa ryzyko:
- udaru mózgu
- uszkodzeń naczyń siatkówki oka
- uszkodzeń kłębuszków nerkowych
- opuchnięcia kończyn
- niewydolności nerek
- niewydolności i zawału serca.
Jak dobrze zmierzyć ciśnienie
Aby Twój wynik był prawidłowy, podczas mierzenia ciśnienia tętniczego krwi przestrzegaj kilku zasad:
- 30 minut przed wykonaniem pomiaru nie pij kawy i nie pal tytoniu
- odpocznij 5 minut przed pomiarem
- najlepiej mierz ciśnienie rano, na czczo, przed przyjęciem leków
- mierz ciśnienie w pozycji siedzącej, z opartymi plecami
- opaskę ciśnieniomierza zakładaj na nagie ramię – około 1,5 cm powyżej zgięcia łokcia
- oprzyj rękę na stole lub łóżku – pamiętaj, że powinna znajdować się na wysokości serca
- mierz ciśnienie zawsze na tej samej ręce.
Pomiary w kiosku profilaktycznym
W 16 oddziałach wojewódzkich NFZ są stanowiska ds. profilaktyki i promocji zdrowia – kioski profilaktyczne. Możesz w nich między innymi samodzielnie:
- sprawdzić ciśnienie tętnicze krwi
- zmierzyć swój wzrost i wagę
- wykonać analizę składu ciała – czyli dowiesz się, jaki masz poziom tkanki tłuszczowej i mięśniowej oraz jaka jest zawartość wody w organizmie.
Jeśli masz podwyższone ciśnienie
Przy podwyższonym ciśnieniu lekarz zaleci Ci odpowiednią kurację. Pierwszym etapem leczenia jest zmiana stylu życia.
Właściwa dieta
Skorzystaj z bezpłatnych planów żywieniowych DietyNFZ opartych na diecie DASH (ang. Dietary Approaches to Stop Hypertension – stosowanej w leczeniu i zapobieganiu nadciśnienia).
Jedz dużo warzyw, owoców, ryb i owoców morza, produktów zbożowych pełnoziarnistych i nasion.
Zredukuj spożycie czerwonego mięsa, słodyczy i napojów zawierających cukier.
Zmniejsz spożycie soli kuchennej.
Odpowiednia dawka ruchu
Zadbaj również o aktywność fizyczną, która:
- zmniejsza ryzyko rozwoju nadciśnienia tętniczego
- jest skuteczną, niefarmakologiczną metodą leczenia tej choroby.
Na kanale YouTube Akademia NFZ znajdziesz filmy i zestawy ćwiczeń 8 tygodni do zdrowia.
Skorzystaj z programu profilaktycznego chorób układu krążenia
Możesz skorzystać z programu profilaktycznego chorób układu krążenia (CHUK), jeśli:
- masz od 35 do 65 lat
- nie masz cukrzycy, przewlekłej choroby nerek, rodzinnej hipercholesterolemii ani niektórych chorób układu krążenia (jeśli na nie chorujesz, dowiesz się od lekarza, czy możesz wziąć udział w programie)
- nie korzystałeś z badań w ramach tego programu w ciągu ostatnich 5 lat.
Profilaktyka, czyli wczesna diagnostyka, kontrola ciśnienia, zdrowy styl życia mogą uchronić Cię od chorób układu krążenia.
